مهمترین هدف فرآیندهای فلزکاری و پرداخت در صنایع ماشین سازی، تراشکاری،برشکاری ( اره آب صابونی و …) پروفیل سازی وغیره ،ایجاد فرم های جدید با استفاده از قطعات فلزی،پلاسنیکی ودیگر قطعات است. بطور کلی این فرآیندها شامل تماس دو قطعهی فلزی یعنی ابزار و قطعه‌کار می‌باشد. این تماس‌ها هم شامل جریان پلاستیک گونه‌ی قطعه کار تحت فشار ابزارکار ابزار تراش(فرآیند شکل‌دهی فلزها) و هم شامل بوجود آوردن یک شکل جدید با استفاده از جداکردن کنترل شده‌ی مقداری از قطعه‌کار، توسط ابزار (عملیات برش فلزات)، می‌باشد. تغییر شکل پلاستیک گونه‌ی قطعات فلزی به ما این امکان را می‌دهد که شکل مطلوب خود را بدون تکه‌تکه کردن قطعه کار بدست آوریم. وقتی شکل موردنظر با جداکردن تکه‌هایی از فلز (قطعه کار)، بصورت تراشه، بدست می‌آید، عملیات انجام شده به عنوان عملیات برش شناخته می‌شود.
در خلق شکل‌های جدید از فلزها توسط فرآیندهای فلزکاری، شاهد پدیده‌هایی مثل اصطکاک زیاد، دمای بالا و سایش ابزار خواهیم بود. در نتیجه روانکاری در عملیات فلزکاری هم بر میزان کارایی و اثربخشی فرایندهای فلزکاری- تراشکاری و هم بر بازده کلی عملیات تولید تأثیر می‌گذارد.
فرایندهای فلزکاری که در آنها نیاز به روانکاری است به دو دسته‌ی تراشکاری و شکل‌دهی تقسیم می‌شوند. در هر دوی این روش‌های فلزکاری، سایش و اصطکاک ابزار کار از مشکلاتی است که با استفاده از روانکاری ( روغن حل شونده) از آن جلوگیری به عمل می‌آید.
سیالات فلزکاری یا روان سازهای خنک کننده در بسیاری از فرآیندهای ماشینکاری نقش حیاتی ایفاء می کنند کارکرد اصلی سیالات فلزکاری عبارت است از:
خنک کنندگی : باعث کاهش حرارت در منطقه برش می گردند.
روان کنندگی : باعث کاهش اصطکاک بین ابزار آلات و قطعات کنده شده می گردند.
تخلیه تراشه ها : باعث تخلیه سریع تراشه ها از محل برش و حمل آن به چاله ی لجن می گردند.
کنترل خوردگی : باعث حفاظت ماشین آلات و ابزارها در برابر خوردگی می گردند.
وظایف روغن در عملیات برش
• روانکاری ابزار و قطعهی کار
• خنک‌کنندگی و انتقال گرما
• شستن برادهها و تراشهها و تمییزکردن سطح قطعه‌کار و ابزار برش
• جلوگیری از زنگزدن و جوشخوردن سطوح تازهی ایجاد شده توسط برش
تعادل بین خنک کنندگی و روان کنندگی ( میزان اضافه کردن آب به روغن آب صابون)
با تغییر نسبت مخلوط و یا غلظت آب روان سازهای خنک کننده، شما می توانید تعادل بین خنک کنندگی و روان کنندگی را تغییر دهید. بطور کلی آب در مخلوط رقیق تر نقش خنک کنندگی بهتر دارد و در مخلوط غلیظ تر نقش روان کنندگی مشهودتر می باشد. برخی از ماشینکاری های بالا می توانند کارآیی بهتری از مخلوط های رقیق روان سازهای خنک کننده داشته باشند و در برخی از کاربردهای سمباده کاری به یک مخلوط غلیظ جهت روان کنندگی نرم نیاز می باشد. در هر یک از عملیات ها باید مستقلاً جهت تعیین غلظت مناسب مورد نیاز تصمیم گیری نمود و با توجه به توصیه شرکت تولید کننده و نوع عملیات فلزکاری غلظت مناسب را با اضافه کردن مقدار آب مورد نیاز بدست آورد. که هر یک از مخلوط رقیق و یا غلیظ مزایای خود را داشته که در ادامه به آن پرداخته می شود.
مزایای استفاده از مخلوط غلیظ:
بهترین محافظت در برابر خوردگی ابزار آلات
روانسازی عالی جهت مشاغل سخت ماشینکاری
بیشترین مقاومت را در برابر ترشیدگی و تولید لجن و دفع ضایعات طولانی مدت را دارند
در صورت بروز خطا، امکان تصحیح آن توسط اضافه کردن بیشتر آب به مخلوط وجود دارد
مزایای استفاده از مخلوط های رقیق :
خنک کنندگی بسیار عالی برای ماشینهای سمباده کاری با سرعت بالا
باقی گذاشتن یک لایه نازک
گرانروی و غلظت در روغن های فلزکاری ( اب صابون)
روغن‌های با گرانروی زیاد، معمولا در عملیات سخت برش با سرعتهای برش پائین، مانند برقوزدن (Broaching) و برشدنده استفاده می‌شوند که معمولا از روغن های حلشونده با آب در این موارد بکار نمی گیرند و از روغن تراش استفاده می گردد.
روغن های با گرانروی بالا و غلیظ تر در مصارف ماشین سازی CNC،تراشکاری،دریل کاری،سنگ زنی، پروفیل سازی و… معایبی به دنبال دارد که بطور مثال:
• هرچه گرانروی روغن بکاررفته بیشتر باشد، هدر رفتن روغن بصورت آغشته به تراشهها و قطعات بیشتر خواهد بود.
• آلوده و کثیفشدن خط شستو شوی قطعات بیشتر می‌شود.
• خنک‌کنندگی روغن‌های دارای گرانروی بیشتر، ضعیف‌تر خواهدبود.
این عوامل باعث شده تا امروزه در علم روز صنعت روانکاری تلاش شود تا امکان استفاده از روغن‌های با گرانروی کمتر بیشتر فراهم آید.
در کاربردهایی که با اجزاء کوچک سرو کار داریم، بهتر است از روغنهایی با گرانروی کمتر استفاده کنیم. چون روغن‌های با گرانروی بیشتر باعث می‌شود این قطعات به‌هم بچسبند و در عملیات شست و شو و جابجایی آنها ایجاد مشکل شود. همچنین روغن‌های با گرانروی بیشتر در تنظیم دقیق ابعاد قطعه‌کار ایجاد مشکل میکنند و در مواردی که نیاز به دقت زیاد است نمیتوان از این روغنها استفاده کرد. از آنجا که روغن‌های با گرانروی کمتر عمل خنککاری را بهتر انجام میدهند، استفاده از این روغنها در عملیات تراشکاری با کارایی بالا یک نیاز غیر قابل انکار است. همچنین برادهشویی بهتر روغن‌های با گرانروی کم باعث می‌شود این روغنها در کاربردهایی مانند سنگزنی، صیقلکاری و تراشکاری که دور کردن برادهها از سطح کار دارای اهمیت زیادی است، بکار گرفته شوند. در متهکاری عمقی نیز استفاده از روغن‌های با گرانروی کم باعث می‌شود برادههای تولید شده در عمق حفره سریعتر از آن خارج شوند. از فواید دیگر بکارگیری روغن‌های با گرانروی کمتر کاهش هزینههای مربوط به تجهیزات جانبی می‌باشد. به عنوان نمونه، اندازهی فیلترهای روغن مورد استفاده در کارگاههای برش بصورت نمایی، با افزایش گرانروی، افزایش مییابد. بنابراین با بکارگیری روغن‌های با گرانروی کمتر هم در مکان و هم در هزینه صرفهجویی می‌شود.
روان کارها و روغن حلشونده فلزکاری (آب صابون) تولید شده در صنایع آذر شیمی آبصابون سهند (روغن حلشونده سهند) روغن حلشونده البرز
صنایع آذر شیمی با پشتوانه تجربه تولیدات روان کارهای صنعتی ، بهره مندی از تیم تحقیقاتی متخصص و همکاری مشترک با پارک علم و فناوری دانشگاه تهران و به روز آوری محصولات خود مطالبق علم روز صنعت روان کاری و بکارگیری تکنولوژی نانو اقدام به تولید محصولاتی با کیفیت مناسب که با محاسبه نیازهای صنعت ماشین کاری و فلزکاری جهت استفاده در عملیات خنک کنندگی و روانکاری کرده است که از جمله این دست آوردها می توان به : ممانعت از دو فاز شدن محلول آب صابون، ایجاد یک لایه نانو برای پوشش دهی قطعات و افزایش بهره وری دستگاه ها ، عمر مفید بیشتر از آبصابون های هم رده از دیگر برند های موجود در بازار، و همچنین دارای غلظت مهندسی شده و استاندارد است که مزیتی بسیار مهم برای روغن های عملیات خنک کاری در پرداخت به حساب می آید اشاره کرد.
( شایان ذکر است برخی محصولات نامناسب در بازار مصرف دارای غلظت مصنوعی بوده که علاوه بر اینکه غلظتی نا کارآمد داشته ،درفرآیند فلزکاری هم تاثیر چندانی ندارد که این نقص باعث: 1. دو فاز شدن روغن آب صابون می شود. 2.به سختی با آب حل شده و باید به شدت محلول آب و روغن آب صابون هم زده شود. 3. زودتر دچار گندیدگی و فساد می شود. 4. باعث چسبندگی قطعات و براده ها می گردد.)
صنایع آذر شیمی امیدوار است تا بتواند با تولید روغن های صنعتی و آب صابون و زد وان با کیفیت اعتماد صنعتگران محترم کشور را جلب کرده و راهی برای کاهش هزینه های تولید،با تکیه بر دانش نوین را برای مجموعه های صنعتی هموار سازد.
